Middenstanders woonden vroeger veelal boven hun winkel en er was geen sprake van een aparte ingang voor het woonhuis. Omdat winkeliers elders (buiten het centrum) gingen wonen, was er steeds meer leegstand boven winkels. In het kader van het project ‘Wonen boven winkels’ (2010-2012) bedoeld om meer bewoning in de stad te realiseren, zijn wij erin geslaagd om in combinatie met de entree van het pand Sint Annastraat 19 een ontsluiting te maken voor twee appartementen boven het pand Sint Annastraat 17.
Achter St. Annastraat 19 en Stadserf 6 bevond zich een binnenplaatsje.
De binnenplaats heeft na restauratie een volwaardige commerciële bestemming gekregen en is het huidige werkadres van Studio Pogo.
De historie van het Stadserf gaat terug tot de middeleeuwen. Het raadhuis wordt in 1385 voor het eerst genoemd. Achter het raadhuis en de grote markt was er nog een agrarische gemeenschap en was er sprake van een 4-tal boerderijen. De middeleeuwse huizen waren voornamelijk van hout en riet en met de stadsbranden van 1490 en 1535 zijn deze verloren gegaan. Men maakte in die periode, tussen 1490 en 1566, van de gelegenheid gebruik om de stad te reconstrueren en zo werden een aantal nieuwe straten aangelegd, de zogenaamde “nieuwstraten”.
In 1518 is de Sint Annastraat aangelegd en tegelijkertijd haaks hierop een nieuwe straat langs het riviertje De Verloren Kost. Dit vormde de verbinding naar de Grote Markt, het huidige Stadserf.
Koetshuizen
In de 18e eeuw kregen steeds meer leden van de elite die in de hofhuizen rondom het Stadserf woonden de beschikking over koetsen en wilden het Stadserf gebruiken om hun koetsen te stallen. En zo kreeg het Stadserf het karakter van een Londense ‘Mew ’ ofwel stalstraat. Er bevonden zich hier vier koetshuizen.
Gemeentelijke diensten
Door uitbreiding van de stad werd ook het beslag van de gemeentelijke diensten groter. De gemeente was eigenaar van de huidige panden Stadserf 6, Sint Annastraat 17, 19 en 21. Zowel in het Stadshuis als in deze panden waren in de loop der tijd verschillende gemeentelijke diensten gevestigd zoals de politie, het gemeentelijk secretariaat en de archiefdienst om er enkele te noemen.
foto 1.3 Voormalige politiegarages worden depot van het gemeentearchief
foto 6.2 Stadserf 6 voor restauratie
Poort naar het Stadserf
De poort naar het Stadserf stamt oorspronkelijk uit 1540, het jaartal waarin het Stadserf werd afgesloten en het terrein als privaat terrein ten dienste stond voor de gemeentelijke diensten.
De woning boven de poort was oorspronkelijk de portierswoning. De poort en de portierswoning zijn in 1839 vernieuwd. De poort is gebouwd naar het ontwerp van stadsarchitect Cuypers uit 1822. Het bestek was zeer gedetailleerd, de opbouw is in Gelderse boerengrauwe mopsteen en omschreef ook de natuurstenen waarop de letters : “ren” van renovatie staan en een met het jaartal “1839” bij de latere verbreding van de poort is hier een steen met het jaartal “1936”bij gekomen. De sluitsteen in de boog heeft het wapen van de gemeente Breda.
Met de verbreding van de poort is een tweede deur verdwenen, waarschijnlijk was dit een wachthuisje, uit die tijd stamt ook het venster met de tralies.
